Andante Studientage Verschieden – Gemeinsam – Stark 

Interreligiöser, interkultureller und interkonfessioneller Dialog aus Frauenperspektive
Augsburg, 25. – 29. Oktober 2023 

Dorothea Sattler (katholische Theologin und Professorin für Dogmatik und Ökumenische Theologie): Die Frau – ein Mensch. Anthropologische Reflexionen in Kontexten von Religionen und Kulturen
 Ich bin nach dem Ratschluss Gottes
Adams fehlende Rippe,
die sich zum Ganzen des Menschen bekennt –
dass er nicht allein sei.
Frau sein ist ein untröstliches Glück. – Christine Busta.  

Enkele citaten uit haar lezing:.
Adam betekent mens. Dus zowel man als vrouw . Zonder vrouw geen man. Maar door Eva is de vrouw de oorzaak van de zonde. Door haar moeten wij allemaal sterven. Hier wordt echter niet de vrouw maar de zonde bedoeld. Niemand is zonder zonde. Niemand heeft het recht de eerste steen te gooien. Iedereen moet gerespecteerd worden. Toch zie je nog steeds dat vrouwen in openbare gesprekken niet gewenst zijn. Waar zitten de vrouwen ? Wie praat als eerste en over wat? Alle religies zijn terug te brengen tot een Jezus. Dat biedt hoop voor de toekomst. 

Patricia Stoat ( Nottingham, 30 jaar netwerk Interfaith Friendship):
Interreligiöse Freundschaft gestalten – Aufbau guter Beziehungen an der Basis. 

 ‘Er is geen vrede tussen de civilisaties totdat er vrede is tussen de religies. Er is geen vrede tussen de religies zonder dialoog tussen de religies’. Religie is geen pudding: ga op een respectvolle manier met elkaar om. 

Je bent verplicht te zorgen: 

1. Voor een cultuur  zonder geweld en respect voor het leven. 
2. Voor een cultuur van solidariteit en economische gerechtigheid. 
3. Voor een cultuur van tolerantie en eerlijkheid. 
4. Voor een cultuur van gelijke rechten en partnerschap. 

De defensie-industrie beïnvloedt ons via 

– Ict sturingsprogramma’s zoals bijv. Artificial Intelligency en 

–Levensmiddelenindustrie. 

Praktische voorbeelden van samenwerken aan de basis:
–Samen koken (moslims, joden, christenen)
–Samen handwerken bijv. karpetten weven, quilten etc.
–Samen sporten.
–Samen in stilte bidden.

Ayse Coskun: Muslimische Frauen im interreligiösen Dialog – Vielfalt des Engagements am Beispiel Deutschlands.
Wees kritisch, maar zonder vooroordelen.
Sinds 9/11 wordt Islam in verband gebracht met geweld. In Europa leven 26 miljoen moslims, dat komt neer op 6 % van de bevolking. De laatste jaren treden ook vrouwen wat meer op de voorgrond. Ze willen serieus meedenken en gehoord worden. 

Hoofddoek: wie draagt een hoofddoek en waarom. De betekenis van de hoofddoek. Stereotypen en vooroordelen aan de hand van een voorbeeld op de werkvloer. Sommige vrouwen zijn bang voor negatieve gevolgen als ze een hoofddoek dragen. Vertel het verhaal. Geschiedenis is belangrijk. Vroeger werden katholieken ook gediscrimineerd. Nu zijn het de moslims. 

Tanya Smolianitski (voorzitter Rabbi Henry Brandt Verein): Jüdisches Leben in Augsburg aus Frauenperspektive – gestern, heute, morgen.
Zij is een pioneer betreffende de dialoog tussen joden en christenen. 

Zij vertelt hoe moeilijk het proces van integratie vaak verloopt. Ook tussen joden onderling. Het formuleren van een vraag is belangrijk, niet het antwoord. Zij organiseert interreligieuze workshops. Bijvoorbeeld samen schilderen. Hier heeft iedereen dezelfde waarde. Iedereen is gelijk. Verder bespreekt ze de bijbel met studenten: Bijbel en Bagel. Samen ook kijken naar films zoals Mazzeltof-cocktail.
 

Gabriela Frey: Buddhistische Frauen – Mit Entschlossenheit und Solidarität zu mehr Gleichberechtigung.  

Ze heeft een moeilijke jeugd gehad en al heel jong was ze op zoek naar zingeving en gelijkwaardigheid. Zij kwam via de Dalai Lama in contact met het Boedhisme. School je geest, doe wat heilzaam is, heb respect voor alles wat leeft  en nog veel meer sprak haar erg aan.  

We moeten leren van het verleden. Niet dezelfde fouten maken. Samen staan we sterk.
Dialoog moet alle lagen van de maatschappij bereiken.
 

Zuzanna Radik:Opgepast! De dialoog kan je veranderen – overpeinzingen van een poolse katholieke vrouw, na 20 jaar joods-christen dialoog.  

Zij is een katholieke feministe en constateert dat vrouwen altijd in de achtergrond ageren, en mannen altijd de schijnwerpers opzoeken. 

Europese christenen moeten verantwoording nemen!
 

Sybille Bader, vertegenwoordiger van Andante in de conferentie van NGOs bij de Raad van Europa. Ze  vertelt in het kort over haar werk binnen deze raad en hoe de Raad van Europa  is samengesteld. 

Verder sprak zij nog even over de gevolgen voor Europa door de oorlog tussen Rusland en Oekraine . Lid zijn van de Raad van Europa is niet alleen een geschenk maar ook een plicht. Het is belangrijk dat we onze krachten blijven bundelen. 

Joan Elkerbout verzorgde de dagelijkse bezinnende momenten en een workshop over het mystieke hart van alle wijsheidstradities – de reis van een interreligieuze pastor.  

Josefa Britzelmeier-Nann gaf workshops over haar werk als pastoraal werker in ziekehuis en hospice, en de uitdaging van een interculturele en interreligieuze samenwerking met moslims.  

Culturele avond in de Ahhmadia Moskee te Augsburg. 

Persoonlijke opmerking Aurelia Renierkens: 

Studiedagen waren voor mij zeer inspirerend en waardevol. Wat ik uit de lezingen meeneem, is dat de mensen op zoek zijn naar spiritualiteit, verbinding met andere mensen en houvast. Het maakt niet zozeer uit welk geloof je uitoefent, katholiek, protestant, joods, moslim, maar DAT je een geloof uitoefent. Hierin vinden mensen troost en hoop. 

Het bezoek aan de Moskee vond ik zeer verfrissend. Ik ben onder de indruk van de gastvrijheid waarme wij werden verwelkomd. Er werden vragen beantwoord, maar als de vragen concreter werden, bleef het bij oppervlakkige en algemene antwoorden. Maar …. verschillen wij hierin? Zijn wij zo open als wij altijd willen overkomen? Ik denk dat onze westerse ‘alles-moet-bespreekbaar-zijn’ cultuur voor velen een stap te ver is, zelfs voor de oudere generaties in ons eigen land. 

En wat heb ik genoten van de dames van klezmotions! Een zeer gevarieerd programma met mooie muziek.  

Het programma was zeer druk, met relatief weinig ruimte voor rust, en om alles te laten bezinken. Ik snap wel dat het met meer tussen-uren minstens een dag langer had geduurd. Ik ben blij en trots dat ik mocht deelnemen. 

Persoonlijke opmerking Annie Beunen Ossel: 

Ook voor mij waren het zinvolle en inspirerende dagen.Vooral het ontmoeten van vrouwen die allemaal dezelfde doelen en idealen hebben ongeacht de verschillende achtergronden. De gesprekken die ik met twee vrouwen uit de Oekraine voerde, kwamen echt binnen. Zeer emotioneel. Je voelt je dan zo machteloos en verdrietig.  

Zoals Aurelia al vermeldt waren het zeer drukke dagen waarin we heel veel informatie te verwerken kregen en geen tijd om alles te laten bezinken.  Het bezoek aan de moskee was zeer zeker de moeite waard. Ook hier een emotioneel moment toen een moslima en ik een gesprek voerden over discriminatie, opvoeding van kinderen. ons geloof, vrouw zijn. We keken elkaar aan en zagen bij ons beiden tranen in onze ogen. We begrepen en respecteerden elkaar. We omhelsden elkaar. En alleen al voor dat gevoel  van wederzijds begrip en respectvol met elkaar omgaan was het de moeite waard om de studiedagen bij te wonen. 

Ik hoop dat we onze informatie, tips en praktische uitvoering van een dialoog met andersgezinden ook binnen ons Netwerk gaan gebruiken. Op welke manier  we daaraan invulling geven kunnen we nog bespreken.